با روسیه چه کنیم؟
تاریخ انتشار: ۴ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۳۶۵۹۶۶
همراهی روسیه با امارات در بیانیه نشست اخیر مجمع همکاری کشورهای عرب و روسیه در بحث مالکیت جزایر سه گانه، واکنش های بسیاری را در پی داشته است، تیرماه امسال بود که موضع مشابه روسیه واکنش تند ایران را به همراه داشت.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، «حیله روسی»، «غلبه شعار بر عمل در سیاست خارجی»، «انفعال دیپلماتیک» و «هم سویی ضد ایرانی روسیه با کشورهای عربی» تنها بخشی از تیترهایی است که در صفحات نخست این روزهای سایتهای خبری و روزنامهها دیده میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
برای فهم بهتر ماجرا باید به ۶ ماه قبل، یعنی نشست وزرای خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و روسیه باز گردیم، نشستی که تیرماه امسال برگزار و در آن بیانیهای امضا شد که از تلاشهای امارات برای راهحل مسالمتآمیز به منظور حل مسئله جزایر سهگانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی از طریق گفتوگوهای دوجانبه یا مجامع بینالمللی حمایت میکرد؛ اما این موضوع با واکنش گسترده مطبوعات، رسانهها و افکار عمومی در شبکههای اجتماعی مواجه و در نهایت منجر به احضار سفیر روسیه در ایران به وزارت امور خارجه شد.
در آن زمان و پس از احضار سفیر روسیه، روسها اظهار کردند که تمامیت ارضی ایران را به رسمیت میشناسند و این مسئله مورد احترام آنها است، اما تکرار دوباره ماجرای مشابه تیرماه در روز چهارشنبه، سبب شد تا موج جدیدی بر علیه اقدام روسیه شکل بگیرد، تا جایی که وزیر امور خارجه و سخنگوی این وزارت خانه، رئیس مجلس شورای اسلامی، تعدادی از نمایندگان مجلس و چهرههایی مانند محسن رضایی و علی اکبر ولایتی نیز هریک به نوعی موضع خود را در محکومیت بیانیه نشست مراکش اعلام کردند. لازم به ذکر است که در بیانیه پایانی ششمین نشست مجمع همکاری عرب و روسیه در مراکش، با استناد به بیانیه مشترک کشورهای شورای همکاری خلیجفارس و روسیه در ژوئیه ۲۰۲۳ از ارائه راهحل و ابتکارات صلحآمیز به منظور حل مناقشه از طریق مذاکرات دوجانبه حمایت شده است. این بیانیه علاوه بر پیشنهاد مذاکرات دوجانبه در این خصوص، خواستار ارجاع به دیوان بینالمللی دادگستری و بر اساس قوانین بینالمللی و منشور سازمان ملل متحد شده است، مسئلهای که موافقت روسیه با آن مجدداً روابط ایران دو کشور را به بحث داغ این روزها تبدیل کرده است.
اگرچه «سرگئی لاوروف»، وزیر امور خارجه روسیه در تماس با امیرعبداللهیان مجدداً تاکید کرد «حاکمیت و تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران همواره مورد احترام روسیه بوده است» اما جو موجود به نحوی است که پذیرش این ادعا را بسیار دشوار کرده است، جوی که بیش از همه بر انفعال دستگاه دیپلماسی داخلی و سپس حیلهگری روسها تمرکز کرده و موجی از خشم و روسیه ستیزی را به همراه آورده است. اما به نظر ضروری است که با عمق بیشتری به مسائل نگاه کنیم و از خود بپرسیم این آش، به همان اندازه که گفته میشود، شور است؟ آیا آنطور که برخی از جریانات رسانهای مطرح میکنند واقعاً روسیه همواره منتظر فرصتی برای از پشت خنجر زدن به ایران است؟ و آیا انفعال دستگاه دیپلماسی ایران باعث سو استفاده روسها شده است؟
آیا روسیه واقعاً در بیانیهها تمامیت ارضی ایران را زیر سوال برده است؟در همین راستا مهدی تبریزی، کارشناس مسائل روسیه در گفتوگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: برای بررسی موضوع در ابتدا باید بررسی کرد که چه چیزی گفته شده است. ۶ ماه قبل نیز در جلسه شورای عالی خلیج فارس بیانیهای صادر شد که یکی از بندهایش همین موضوع بود. روسیه به عنوان مهمان و یکی از اعضا در جلسه شرکت میکند و کشورهای عربی بیانیهای صادر میکنند. در آن جلسه روسها به عنوان طرف سوم مناقشه و کشوری که به دنبال منافع خود در عرصه بینالملل هستند و با هر دو طرف ایران و اعراب روابط خوبی دارند، ادعا میکنند که اگر مناقشهای هست باید به صورت گفتوگو و از طریق ساختارهای بینالمللی حل شود، یعنی روسها نه از مالکیت ما دفاع میکنند و نه از ادعای امارات حمایت میکنند و هر دو طرف را به صلح، گفتوگو و پیگیری از طریق ساختارهای بینالمللی دعوت میکنند. در حال حاضر نیز مشابه ۶ ماه قبل درواقع به لحاظ حقوقی اتفاقی نیفتاده و این موضوع تنها یک بیانیه است که به لحاظ اخلاقی انجام گرفته است.
جو رسانهای فعلی متأثر از دعواهای حزبی و جناحی استوی افزود: در مقایسه با کشورهای دیگر از جمله کشورهای غربی که از ادعای مالکیت امارات بر جزایر سهگانه حمایت میکنند روسها این کار را نمیکنند و فقط دو طرف را به گفتوگو برای حل دعوا دعوت میکنند، اما بر اساس این بیانیه روسیه، چنین جوی در ایران کلید میخورد. نباید فراموش کرد که وزارت خارجه محل دعواهای حزبی و جایی که گروههای سیاسی بخواهند دعواهای خود را آنجا مطرح کنند، نیست، اما در حال حاضر به نظر میرسد جو رسانهای ایجاد شده متأثر از دعواهای حزبی و جناحی است، زیرا نه روسیه و نه قبل تر از آن چین حمایتی از ادعای امارات نکردهاند اما چیزی که در رسانههای کشور مطرح شده و بسیار هم پروپاگاندا داشته این بوده که روسیه از پشت به ما خنجر زده است.
این کارشناس مسائل روسیه یادآور شد: اگر به سال ۲۰۰۸ برگردیم، در آن سال «آبخازی» و «اوستیای جنوبی» از گرجستان جدا شدند و روسیه این مناطق را جزوی از خاک خود اعلام کرد اما جمهوری اسلامی ایران به هیچ عنوان این دو منطقه را جزو خاک روسیه به حساب نیاورد و همچنان این دو منطقه را جزوی از خاک گرجستان میداند. همچنین در سال ۲۰۱۴ کریمه از اوکراین جدا شد و روسیه این منطقه را نیز جزئی از خاک خود عنوان کرد که این بار نیز ایران کریمه را جزو خاک روسیه ندانست و هنوز هم اعلام میکند که باید به تمامیت ارضی اوکراین احترام گذاشته شود.
تبریزی ادامه داد: حتی اگر نگاهی به همین چند سالی که بعد از جنگ اوکراین روابط ایران و روسیه به شدت گسترش پیدا کرده است بیندازیم، متوجه میشویم برخلاف اینکه بسیاری ادعا دارند روابط ما با روسیه روابطی استراتژیک است، اینگونه نبوده است. با وجود اینکه روسیه مناطق «دونتسک»، «لوهانسک»، «خرسون» و «زاپروژیا» را در همه پرسی به سرزمین خود الحاق کرد اما جمهوری اسلامی ایران این الحاق را به رسمیت نشناخته است و اگر قرار باشد بر اساس موضعگیریها روابط بین دو کشور دچار مشکل شود جمهوری اسلامی بارها اعلام کرده که این مناطق را جز روسیه نمیداند و تمامیت ارضی روسیه را قبول نکرده است. از این رو باید گفت این مدل موضعگیریها در روابط بین کشورها چندان دارای اهمیت نیست، زیرا اگر چنین بود روسیه در مباحث برجام نیز میتوانست ادعا کند که ایران پشت آنها را خالی کرده و ایران از خطی که آمریکا در نظر گرفته حمایت کرده است؛ اما وزارت خارجه روسیه واکنشی به این موضوع نشان نداد.
اقدامات اخیر مقامات ایران در جواب به افکار عمومی بوده استوی تصریح کرد: به اعتقاد من دلیل اینکه وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در خصوص بیانیه اخیر روسیه، واکنش نشان داده است در جواب افکار عمومی و پروپاگاندای رسانهای موجود در کشور است و اقداماتی از قبیل احضار سفیر و اظهار نظر سیاسیون ما مانند رئیس مجلس، وزیر امور خارجه و … در جواب فضای رسانهای است که در کشور اتفاق افتاده است؛ درواقع این چهرهها مجبور به موضعگیری هستند وگرنه به لحاظ سیاسی روسیه عملی انجام نداده که تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران را زیر سوال ببرد و در مجامع بینالمللی تهدید کننده باشد.
پشت پرده تمایل روسها به ارتباط با کشورهای عربیاین کارشناس مسائل روسیه در پاسخ به این سوال که چرا روسها به سمت اعراب رفتند اظهار کرد: روسیه منافع بسیار گسترهای با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و حتی شمال آفریقا دارد. در مناقشات دو سال اخیر اوکراین و روسیه، کشورهای عربی حوزه خلیج فارس از جمله عربستان و امارات به شدت در کنار روسیه ایستادند و در بحث اوپک و اوپک پلاس بسیار به روسیه کمک کردند. این کشورها که متحدان استراتژیک آمریکا در منطقه هستند به جای همکاری با آمریکا مخالف چیزی که فکر میکردیم، در کنار روسیه ایستادند و افزایش تولید نفت اتفاق نیفتاد، زیرا آمریکا قصد داشت با خلائی که از صادرات نفت روسیه ایجاد میشود قیمت نفت را پایین بیاورد اما کشورهای عربستان و امارات با کاهش تولید نفت سعی کردند قیمت نفت را بالا نگه دارند که به شدت به اقتصاد روسیه کمک کرد. در سفر اخیر پوتین به این دو کشور نیز تصمیم گرفته شد که باز هم این کشورها کاهش تولید نفت داشته باشند.
تبریزی افزود: در حوزه تجارت خارجی در طول یک سال و نیم گذشته با وجود افزایش ۴۰ درصدی مبادلات تجاری جمهوری اسلامی ایران با روسیه، این رقم به ۲ میلیارد دلار رسیده است در حالی که حجم مبادلات تجاری روسیه با امارات نزدیک به ۵ میلیارد دلار و بین روسیه با عربستان دو و نیم میلیارد دلار است. روسیه با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس روابط استراتژیک گستردهتری نسبت به جمهوری اسلامی ایران دارد.
باید رگ حیاتی روسیه را در دست بگیریموی در پاسخ به این سوال که آیا در حوزه سیاست خارجه توانستهایم روسیه را به خود متکی کنیم، گفت: بعد از الحاق سوئد و فنلاند به ناتو جزیره بالتیک محاصره میشود و راه صادراتی روسیه از سمت غرب به دلیل منازعات بسته میشود، در بخش شرق نیز طی پیمان آکوس از سوی ژاپن و استرالیا با مشکلاتی روبرو میشود و بنا بر این میتوان گفت بعد از جنگ اوکراین تنها راه مفر روسیه برای صادرات، ایران بوده است. وقتی قرار است روابطی وجود داشته باشد بایستی دو کشور از یکدیگر سود ببرند، اما متأسفانه در این دو سال اخیر هنوز نتوانستهایم راه آهن شمال به جنوب را به سرعت راه اندازی کنیم تا روسیه را به خود وابسته کنیم و حتی هنوز نتوانستهایم فکری به حال راه آهن رشت - انزلی و یا رشت - آستارا بکنیم. برای اینکه رگ حیاتی روسیه را در اختیار بگیریم باید به این مسائل توجه داشت.
کارشناس مسائل روسیه با بیان اینکه هر کشوری به دنبال منافع خویش است، پرسید: حال با توجه به این موضوع چرا باید توقع داشته باشیم روسیه تجارت ۵ میلیارد دلاری خود با امارات را به خاطر تجارت دو میلیارد دلاری ما به خطر بیندازد؟
تبریزی در ادامه گفت: در جمهوری اسلامی خط ضدیت با روسیه به شدت بالا است و در دولت قبل به هیچ وجه با روسیه سر میز مذاکرات نمینشستند. حقیقت این است که در کشور ما با تغییر دولتها روابط کاملاً متفاوت میشوند اما در امارات اینگونه نیست و اگر قرار بر دوستی باشد روابط کل حاکمیت با روسیه مشخص است، از این رو در چنین شرایطی رابطه با ما از سوی روسها نیز رابطه مهمی تلقی نمیشود. روسیه با ترکیه با وجود همه مناقشاتی که بر سر مسئله اوکراین دارند، اما حجم مبادلات تجاریشان نزدیک به ۴۰ میلیارد دلار است و به همین دلیل است که اگر ترکیه از اوکراین حمایت میکند و یا رؤسای نظامی اوکراین را آزاد میکند، روسیه سعی میکند با مدارا با ترکیه برخورد کند. در حالی که جمهوری اسلامی سعی نکرده حجم مبادلات خود را با روسیه افزایش دهد و در چنین شرایطی نباید از روسها توقع زیادی داشت.
ائتلاف چین، روسیه و ایران خطر جدی برای هژمونی آمریکا استوی تاکید کرد: با وجود اینکه هر کشور منافع خود را دنبال میکند، اما از سوی دیگر روسیه در بیانات خود به هیچ عنوان حاکمیت ایران بر جزایر سهگانه را نقض نکرده است بلکه روسیه فقط اظهار کرده مناقشهای بین دو کشور دوست وجود دارد و دو کشور را به گفتوگو تشویق کرده است.
این کارشناس مسائل روسیه یادآور شد: در حال حاضر نظم نوینی در جهان با محوریت چین، روسیه و ایران در حال شکلگیری است و از طرفی شاهد افول هژمونی آمریکا در مسئله غزه، ائتلاف سازی علیه یمن و … هستیم، در چنین شرایطی دشمنان ما هر کاری میکنند تا ائتلافی که بین این سه کشور به وجود آمده است، تضعیف شود؛ بنابراین از هر ابزاری استفاده میکنند تا این اختلافات را برجسته کنند و جامعه را در تقابل روابط ایران و روسیه و ایران و چین قرار دهند.
یک سوال مهمتبریزی با بیان اینکه همین اتفاق مدتی پیش برای روابط ایران و چین نیز افتاد، گفت: باید از دوستانی که تا این اندازه خود را نگران روابط ایران و روسیه نشان میدهند پرسید چرا در ماههای قبل که آمریکا و دولت بایدن تمام قد از ادعای امارات برای جزایر سهگانه حمایت کرد و این حق را به امارات داد، این مسئله را در فضای رسانهای مطرح نکردید؟ در حالی که شاهد هستیم امروز با بیانیه روسیه فضای رسانهای کشور ما به شدت ملتهب شده، تا جایی که بعضی از روزنامهها نوشتند ما تخم مرغهایمان را در سبد روسیه قرار دادیم و این روابط استراتژیک از پشت خنجر خورده است، در صورتی که اینطور نیست و باید این را در نظر داشت.
کد خبر 714422منبع: ایمنا
کلیدواژه: روابط ایران و روسیه ایران و روسیه تجارت ایران و روسیه روابط اقتصادی ایران و روسیه افزایش حجم مبادلات ایران و روسیه با ارزهای ملی ولادیمیر پوتین سرگی لاوروف حسین امیرعبداللهیان حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه مسکو کشورهای حاشیه خلیج فارس امارات متحده عربی شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق جمهوری اسلامی ایران کارشناس مسائل روسیه کشورهای عربی جزایر سه گانه روابط ایران میلیارد دلار تمامیت ارضی بین المللی امور خارجه خلیج فارس رسانه ای دو کشور گفت وگو روس ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۳۶۵۹۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
روسیه: حمله تروریستی پهپادی بر فراز «بلگورود» خنثی شد
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از خبرگزاری اسپوتنیک، وزارت دفاع روسیه امروز سه شنبه در بیانیه ای اعلام کرد: پهپاد اوکراین بر فراز منطقه بلگورود منهدم شد.
وزارت دفاع روسیه در این بیانیه اضافه کرد: تلاش کی یف برای انجام یک حمله تروریستی پهپادی بر فراز منطقه بلگورود و کورسک خنثی شد.
در بیانیه صادره از سوی وزارت دفاع روسیه آمده است: پهپادی که کی یف با آن قصد حمله به منطقه بلگورود و کورسک را داشت، منهدم شد؛ تلفات جانی و خسارتی هم به بار نیامد.
وزارت دفاع روسیه پیشتر هم اعلام کرده بود که سامانه پدافند هوایی مسکو، چند پهپاد ارتش کییف را در منطقه بلگورود سرنگون کرد.
ضدحملاتی که کی یف ماه ها درباره آن تبلیغ کرده و غربی ها به شدت به آن دل بسته بودند، از اوایل ژوئن پیش شروع شد؛ اما ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه تاکید کرد که این ضدحملات راه به جایی نبرده و علاوه بر این، تلفات زیادی را هم روی دست رژیم کی یف گذاشت.
کد خبر 6093479